Bezrobocie w Polsce
Zjawisko bezrobocia należy do jednych z najbardziej palących problemów XXI wieku. Wysoka ranga problemu bezrobocia wynika z ekonomicznego oraz politycznego znaczenia tego zjawiska.
Bezrobocie pojawiło się w Polsce w roku 1990, na co wpływ miały przemiany gospodarcze i polityczne. Gwałtowny wzrost liczby osób pozbawionych pracy w początkowym okresie przekształceń transformacyjnych sprawił, że bezrobocie stało się najpoważniejszą kwestią reformującego się państwa i społeczeństwa oraz wyzwaniem dla polskiej gospodarki. Ale problemy związane z zatrudnieniem zajmują nie tylko ekonomistów i politologów, jest to również przedmiot badań psychologów i pedagogów. Bezrobocie dotyka nie tylko sfer ekonomicznych, ale przysparza wielu problemów na tle społecznym. Podejmując dyskusję na ten temat należy zacząć od podstawowych kwestii, jakimi jest definicja bezrobocie oraz jego znaczenie.
Bezrobocie to zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. Bardziej precyzyjną definicję możemy znaleźć w przepisach Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Osobą bezrobotną jest osoba poszukująca zatrudnienia, która:
jest osobą pełnoletnią według prawa (ukończyła 18 rok życia)
wiek emerytalny nie został osiągnięty
poszukujący zatrudnienia nie uczy się lub nie jest skierowana na szkolenie czy kursy przez PUP
jest zameldowana lub pozostaje w Polsce legalnie
Przyczyn bezrobocia jest wiele, warto wymienić kilka z nich.
Przyczyny bezrobocia:
bezrobocie frykcyjnego to stan trwający od zakończenia pracy w poprzednim miejscu a podjęcia pracy w nowym. Zazwyczaj niskie a także nie ma większego wpływu na gospodarkę.
bezrobocie strukturalne pojawia się wówczas gdy osoby poprzednio pracujące mogły stracić pracę ze względu na przekształcenia gospodarcze, zmiany technologiczne czy upadek całych gałęzi przemysłu. Do tej grupy bezrobotnych należą m.in. górnicy, hutnicy, stoczniowcy, pracownicy PGR-ów. Bezrobocie takie utrzymuje się przez wiele lat na wysokim poziomie.
problem z zatrudnieniem mają też młodzi ludzie, świeżo po studiach, bądź po zakończeniu edukacji, nie posiadają doświadczenia zawodowego, nie są na rynku pożądaną grupą zawodową, ich wykształcenie wymaga szkolenia i nabywania doświadczenia,
miejsca pracy mogą znajdować się w innej lokalizacji, niż poszukujący pracy aktualnie przebywa. Problemy komunikacyjne i niechęć do przeprowadzek oraz wysokie koszty dojazdu utrudniają znalezienie zatrudnienia.
pracodawcy nierzadko obawiają się zatrudniania osób pomimo, że aktualnie potrzebują siły roboczej. Dzieję się tak ponieważ w sytuacji spodku popytu pracodawca będzie zmuszony zwolnić siłę roboczą, a nie jest to takie proste i wiążę się z dodatkowymi kosztami. Sytuację tą rozwiązać mogą w pewnym stopniu inne formy zatrudniania, takie jak umowy na czas określony, umowy o dzieło, czy zlecenia, które nie zawsze są korzystne dla zatrudnionych.